Az Tehlikeli Sınıftaki İşyerinde yaptığım Çalışma Örneği
Amaçlar:
Birincil amaç: Çalışanların öğrenme şekillerini tespit ederek eğitimin şeklini belirlemek ve çalışanların eğitimlerden maksimum yararlanmalarını sağlamaktır.
İkincil amaç: Çalışan memnuniyetini ölçmek ve çıkacak sonuçlara göre psikososyal risk etmenlerini değerlendirmek.
Üçüncül amaç: İşverene rehberlik etmek.(6331 sayılı isg kanunu işyeri hekimi ve dsp’nin görevleri madde 9)
Hedefler:
Anket dosyası oluşturmak.
İşyerindeki psikososyal etmenleri ile ilgili veri kaynağı oluşturmak.
Anketleri tekrarlamak ve karşılaştırmak.
Davranış değişikliği oluşturmak.
Eğitim materyali olarak kullanmak.
DÖF’leri görünür hale getirmek.(Düzenleyici, önleyici faaliyet)
Tüm ekibibin risk analizlerine katkısını sağlamak ve görünür hale getirmek.
Mesleki risk etmenlerinden olan psikososyal risk etmenlerini tespit etmek ve azaltmak.
Kullanılan testler, anketler:
Neil Fleming Mills C öğrenme şeklini belirleme testi (Görsel öğrenme: Okuyarak ve görsel şekilde sınıflanmış)
Talimatlara uyma dikkat testi
Minnesota iş tatmini ölçeği.
Yapılan çalışmada, işyerindeki baskın öğrenme şeklinin ( %56 ) işitsel öğrenme olduğu tespit edildi. Eğitim, buna uygun olacak şekilde, tüm çalışanlar ve işverenin katılımıyla slayt sunum kullanılarak, anlatım, gösteri, soru yanıt şeklinde aktif olarak yapıldı.
Öğrenme Şekilleri:
Görsel öğrenme
İşitsel öğrenme
Kinetik öğrenme
Öğrenme:
Öğrenme beş duyuyla olur. Bu işyerinde, %56 oranında işitsel baskın, %22 oranında okuyarak, %11 görerek, %11 kinetik baskın öğreniyordu. %50 den fazlası işitsel baskın öğrenmekte olduğu tespit edildi.
Kinetik ve işitsel öğrenenler, sahada pratik uygulama, grupla tartışarak, konuşmacıları dinleyerek öğrenirler.
Okuyarak öğrenenlere ders notları ve kitaplar gereklidir. Sunumların çıktıları verilmelidir.
Görsel öğrenenlere grafikler, resimler, şemalar yardımcı olur.
Eğitimlerde öğrenilenler unutulur. Bu nedenle tekrar önemlidir.
İnsanlar okuduklarının %10 unu, duyduklarının %20 sini, hem görüp hem duyduklarının %50 sini, görüp, duyup, dokunup, söylediklerinin %90 ını hatırlar. Yine de tekrar eğitimler yapılır.
Dikkat Testinden Çıkarılan Sonuçlar:
Eğitimlerimizde ve işlerimizi yaparken asıl amacımız;
Hızlı olmak değil öğrenmektir.
Bakmak değil, görmektir.
Dengeli beslenme ve düzenli uyku önemlidir.
Öğrenme ve Dikkat:
Dikkat becerilerinin geliştirilmesinde, çalışanın öğrenme şeklinin de etkisi olmaktadır.
İş kaza ve meslek hastalıklarının oluşmaması için, öğrenme şekli ve geliştirilen dikkat önemlidir. İşyerindeki uyarı levhalarına işitsel öğrenenler dikkat etmeyebilirler. Bunun için işyerinde anonslu uyarı sistemleri oluşturulabilir.
Okuyarak öğrenenler, uzun uyarı yazılarını ya da cihaz ve makinaların kullanma talimatlarını okurken, görerek öğrenenler, resim, grafik, şema, afiş, lambalar gibi ışıklı uyarılara dikkat edebilirler.
Kinetik öğrenenler ise işbaşı, makina başı eğitimlerine ve bizzat yaparak ve uygulayarak, dokunup, hissederek öğrenmeye ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle eğitimin şeklinin ve kullanılan eğitim materyalinin, kullanılan alıştırma ve testlerin, tüm öğrenme şekillerine hitap etmesi önemlidir. Öğrenme , çalışanlara davranış değişikliği kazandırır.
Amacımızın iş kaza ve meslek hastalığı oluşmamasını sağlamak olması nedeniyle de isg eğitimleri çok önemlidir.
Öğrenme Şekli ve Davranış Modelleri:
Öğrenme şekillerini bildiğimizde, davranış modelleri de ortaya çıkar. Görsel öğrenen biri çok konuşmayı fazla sevmez; kısa, net ve özet sever, düzenli olur. İşitsel öğrenen ayrıntılı konuşmayı sever, iyi öğretmen olur, dağınıktır. Bir görsel bir işitselin bir arada anlaşmaları ve çalışmaları için bu durumun da farkında olmaları gereklidir. Her farklı modelin birbirine katkısı olur, beraber çalışırlarsa üstelik iş verimi daha fazla olur, biri diğerine göz diğeri ötekine kulak olur. Öğrenim şekli bilindiğinde, iletişimsizlik nedeniyle olan sorunlar da çözülür. Çalışanların, sadece işyerindeki değil tüm yaşamlarında oluşan sorunların temeline ışık tutar.
Minnesota İş Tatmini Ölçeği:
Ankete katılan çalışanların meslek, cinsiyet, yaş ortalamalarına göre dağılımı, ankette soruların her birine verilen puan ortalaması çalışanların memnuniyet oranları grafiklerle tespit edildi.
Bu iş yerinde memnuniyet oranlarını düşüren en önemli etkenler:
Düşük ücret (%26 ), terfi olanağının olmaması (%34) ve amirin emrindeki kişileri idare tarzıdır (%49 ).
Sonuç :
Bu iş yerinde, çalışanların aldıkları ücret dışında, işlerinden memnun olma oranı iyi olarak tespit edildi. Memnuniyet oranının yüksek olmasına, çalışanların genelinin baskın olan öğrenme şekillerinin aynı olması etkendir. Buradan yola çıkarak, öğrenme şekillerinin, davranış modellerini de açıklamakta olduğu sonucuna ulaşılabilir.
Bu işyerindeki işveren görsel baskın öğrenmektedir. İşyeri baskın öğrenme şekli işitseldir (%56 ). İşyerindeki çalışanların çoğunun öğrenme şekli işitseldir. İşitsel öğrenenler; konuşmayı sever,dağınıktır. Dağınıklık onların yaratıcılığını aktifleyebilir (hele de çalışanların teknik personel olduğunu düşünürsek ). Bu engellenirse kendini işine verememe oranı artabilir. Konuşmamak da işi monoton hale getirebilir. İşveren, çalışanı işbaşında konuşurken görünce, işi savsakladığını düşünebilir ve uyarıp, çalışanın motivasyonunu kırabilir. Çalışan işvereni fazla titiz olarak değerlendirebilir. Tüm bunlar, üçüncü sıradaki oranı (amirin emrindeki kişileri idare tarzıdır %49 ) açıklamaktadır. Geneli işverenden memnun olsa da az oranda kişinin işvereni anlamaması iş verimini düşürebilir, çalışanların arasında etkilenme de olabilir. Çalışanların, işverenlerinin öğrenme şeklini öğrenmesi ve bu konudaki farkındalıklarının artması bu oranı yükseltecektir. Böylece çalışanlara yapılan eğitimler, çalışanlarda ve işverende davranış değişikliği oluşturarak, çalışan, işveren ve işyerinin iş verimine katkı sağlayacaktır. Uzun vadede de ilk iki sıradaki oranların da yükselmesine neden olabilir.
Ücretlendirme ülkemizin ekonomik politikasıyla ilgili olsa da; tüm sektörlerdeki iletişim sorunları aşıldıkça, ücret artışına da katkı sağlayabilir indirekt olarak.